Enflasyonla mücadele ve bağımlılıktan kurtulmak için ABD, AB ve diğer gelişmiş ülkelerde küçük Güneş santralleri (GES) milyonlara yayılmışken, ülkemizde binlere dahi yayılmamasının nedenleri ve yapılması gerekenler!

Örneğin geçen yıl Almanya’da 1 milyondan fazla kişi bu tür tesislere yatırım yaptı, ki ülkemizde daha fazlası yapılabilir. Çünkü Güneş potansiyelimiz metrekare başı Almanya’dakinden ortalama %55 daha fazla. Her bir tesis ortalama 10.000 dolardan ekonomiye en az yılda 10 milyar dolar yatırım demektir. Sanayi ve ticari olanlarında önü gereği gibi açılırsa, yılda 20 milyar dolarlık yatırıma rahat çıkabilir!

Sadece Almanya’da değil, ABD, İngiltere, Japonya, Avustralya ile Polonya, İspanya, Hollanda vb. onlarca AB ülkesinin her birinde milyonlarca mesken vb. küçük çatı türü güneş santralleri var. Örneğin Almanya’da 2023’de, yani sadece bir yılda bir milyondan fazla yeni kuruldu. Türkiye’de ise bırakalım milyonları toplamda böyle binlerce dahi yok!
Aslında bir önceki Enerji Bakanı Sayın Fatih Dönmez bey “Güneş santralini çatıya kurmak uydu anteni takmak kadar kolay olacak demişti” ama uygulamaya maalesef geçirilemedi!

Aşağıdakileri, Almanya’da yüze yakın projede ve Türkiye’deki sahalardaki uzun süreli tecrübelerimize göre yazıyoruz, hem Türkiye’de ki hem de Almanya’da ki  resmi kaynaklara bakabilirsiniz!

Mesken tiplerinde GES’lerin yaygınlaşmasını engelleyen 2 önemli engel mevcuttur!

1. Birincisi çoğu gereksiz, engelleyici, masraflı ve uzun süren çok prosedürler
2. İkincisi ise EPDK tarifeleri. Tüketim fazlası üretilen enerjiye ya hiç ödenmiyor yada ölü bir fiyattan ödeme yapılıyor. GES’ler sadece ihtiyaç bazlı düşünülürse,  bu santrallerin genelde tekniğine ve ekonomisine aykırı olur  ve de pek yatırım olmaz, şimdiye kadar olmadığı gibi. Ancak yatırım olarak düşünülürse, bu tür santrallerinin tekniğine, bilimine ve ekonomisine uygun olur ve her imkanı olan o zaman yatırım yapar. Yani, yukardaki gelişmiş ülkelerdeki gibi,  devlet üretim fazlası enerjiye en azından ortalama elektrik fiyatından adil bir ödeme yapması gerekiyor! Bu devlete de yük getirmez, aksine devlette kazanır!

Örneğin, Almanya’da tüm prosedürler ve kurulum 1-2 haftada bitebilirken, Türkiye’de ortalama 1 yıl sürüyor. Aynı tesis bir yada en fazla birkaç günde rahat çatıya monte edilebiliyor.

Almanya’da kurulumun çok hızlı olması için prosedür çok basit! Ancak Türkiye’de engelleyen ve yavaşlatan çok fazla, çoğu gereksiz prosedürlerden Almanya ile kıyaslamalı örnekler altta! Almanya’da istenmeyip de genelde Türkiye’de talep edilenler: Almanya’da 30 kW’dan küçük  vb. güneş santralleri kurulumu için ön izin yada onay istenmiyor, sadece haber veriliyor ve yapıldıktan sonra dağıtım şirketi  ile beraber devreye alınıyor! Kabulde, dağıtım şirketi her şeyi

1. kontrol etmiyor! Sadece Panel, İnvertör vb.nin uygunluk sertifikalarına ve bağlantı panosunun uygunluğuna bakıyor!
2. STATİK vb. proje yada onayı talep edilmiyor!
3. Elektrik Projesi, hesapları ve onayı istemiyorlar,  kabaca tek hat şeması talep ediliyor. Sadece şebeke koruma bölümüne ve İnvertör sertifikalarına ağırlık verilir, yani bağlantı panosunu kontrol edilir, ne panellerin montajına, ne kablolamaya nede vb.ne bakılmaz. Sorumluluk yetkili ustaya yada mühendise bırakılıyor!
4. Çok yanıcı, patlayıcı vb. özel madde bulunan yerler hariç İtfaiye raporları mesken vb. yerlerde istenmiyor!
5. GES kurulumu ile ilgili prosedürlerde, Vekaletnamelerde ve belgelerde Noter tasdiki istenmiyor! Vb…

Türkiye’de de yukardaki konularda sorumlulukların geneli yetkili firmaya yada Mühendise bırakılır ve EPDK alım tarifelerini düzeltirse, yani Almanya’dakine benzer yapılırsa çok hızlanır ve milyonlara yayılır!