Abdühalik Gicduvani Türbesi

Tasavvufun büyük şahsiyeti, ünlü evliya, Orta Asya mezhebinin kurucusu ve rehnamasi, evliya olarak ünlenen Hoca Abdühalik ibn Abdülcamil Gicduvani 1103 yılında Buhara yakınındaki Gicduvan köyünde aydın ailede doğdu. Temel eğitimini köyünde aldıktan sonra 22 yaşında bilgisini artırmak için Buharaya geldi. Burada o zamanın büyük âlimleri ve tasavvuf şahsiyetlerinden yeterli eğitimi almıştır. Ünlü tasavvuf rehnamasi Yusif Hamadani ile görüşmesi özellikle önemlidir. Bu cins onu Sufi tarikatına çekmiştir.

Halk kitlelerine yaklaşmak hocagan mezhebinin temelini oluşturuyordu. Gicduvani diğer tasavvuf mezheplerinin aksine, mutasavvıflara özel evler yapılmasını ve buralarda yaşamayı uygun bulmamıştır.

Büyük evliya bize büyük bilimsel ve manevi miras bıraktı. “Risalei Tariqkat”, “Risalei Sahibiya”, “Vesiyatname”, “Az guftori Hoja Abdühalik Gicduvani” gibi eserleri bizlere ulaşmıştır. Bu el yazmaları dünya çapında çeşitli kütüphanelerde saklanmaktadır.

Bağımsızlıktan sonra Hoca Abdühalik Gicduvaninin sonsuza dek yerleştiği yer restore edilerek muhteşem bir türbe haline getirildi. Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyevin 2017 yılındaki fermanina göre türbede büyük inşaat ve iyileştirme çalışmaları yapıldı. Yeni bir revak, bir türbe, yeni bir abdesthane, 1 200 kişilik hem modern hem de eski yeni bir cami inşa edildi. Şu anda caminin dış ve iç dekorasyonu tamamlanmak üzere. 6 marangoz, 7 ressam, 5 oymacı dış ve iç dekorasyonda çalışmaktadır. Kompleks 4 hektardan oluşmaktadır ve yerli ve yabancı turistler için her türlü imkan ve koşullara sahiptir.

Gicduvan ilçesinin Abdühalik Gicduvani türbesinde Uluğbek medresesi de bulunmaktadır. 1433 yılında Mirza Uluğbek tarafından yaptırılan bu medrese 12 oda, 8 küçük oda ve 4 büyük odadan oluşmaktadır.

Abdühalik Gicduvani hazretlerinin türbesi Özbekistan Cumhurbaşkanımızın girişimleriyle restore edilerek Uluğbek medresesinin önünde duran bir yapı olarak değerlendirilmektedir. Hazira iki ahşap veranda, bir çillhouse, 2 fener, bir türbe ve bir dahma içeren bir tuğla duvarla çevrilidir.

Hazira duvarının üç tarafına demir bir çit yerleştirilmiştir. Gucum ağacından yapılmış bir çerçeve ile dekore edilmiştir. Doğu tarafındaki antik çit tunçla kaplıdır ve Allah’ın 99 mübarek ismi Arapça harflerle yazılmıştır. Bu antik çit 15. yüzyılda inşa edilmiştir.