Cumhuriyet`in ilk yıllarından itibaren Kıbrıs’ı ulusal bir siyaset olarak karar veren Türkiye, Kıbrıs Türklerinin yok edilmekten kurtarılmasından, özgürlüklerini kazanarak kendi bağımsız devletlerini kurma sürecine kadar internasyonal alanda tavizsiz bir dış siyaset yürüttü.
Kıbrıs, 1571’de Osmanlılar tarafından Venediklilerden fethedildi, ancak 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında egemenliği Ruslara bırakmamak için Osmanlılara bırakılarak 1878’de İngiltere’ye kiralandı. 307 yıl sonra Türk ordusu adaya saldırdı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı Devleti ile İngiltere farklı ittifaklar içindeydi ve İngiltere 1914’te Kıbrıs’ı tek taraflı olarak ilhak etti. 1931’den itibaren İngiliz sömürge yönetimi devam ettikçe ve Yunanistan’ın Kıbrıs’ı Yunanistan’la birleştirme çabaları yoğunlaştıkça, Türkler bu duruma direnmeye başladı. Yunanistan, 1954 yılında Yunanistan’ın kendi kaderini tayin hakkını öne sürerek Kıbrıs meselesini Birleşmiş Milletler’e taşıdığında, Türkiye de kendisini meseleye taraf ilan etmişti.
Yunanistan asıllı Albay Grivas’ın 1955 yılında EOKA terör örgütünü kurması ve ardından Türklere karşı harekete geçmesiyle Kıbrıs meselesi Türkiye’nin gündeminde giderek daha fazla öne çıkmaya başladı. Türkiye’nin bu dönemde Kıbrıs meselesine ilişkin kararlı dış politikası ve Kıbrıslı Rumların Kıbrıs’ı Yunanistan’a ilhak etme girişimine karşı Kıbrıs Türklerinin direnişi, konunun Türkiye ile Yunanistan arasında müzakere edilmesini imkansız hale getirdi, mümkün hale getirdi. Türkiye’nin kararlı duruşu ve 11 Şubat 1959’da imzalanan Zürih-Londra Anlaşması sayesinde iki toplum arasındaki ortaklık ve çözüm, Türk, Yunan ve İngiliz garantilerine dayanıyordu.
Anlaşma, İngiltere’nin ilhakından 45 yıl sonra Türkiye’ye Kıbrıs’ta garanti verdi ve Kıbrıs’ta Türk askeri alaylarını konuşlandırmasına izin verdi. Kıbrıs Cumhuriyeti, 1960 yılında Kıbrıs adasında kurulmuş ve iki toplum arasındaki ortaklık temelinde 1959 yılında Birleşik Krallık’tan bağımsızlığını kazanmıştır. Kıbrıslı Türkler, 1963 Akritas programıyla zorla rejimden uzaklaştırılmış, ardından Yunanistan’a yönelik soykırıma ve sistematik saldırılara maruz bırakılmıştı. Türkiye, Yunanistan’ın Kıbrıs’taki Türklere yönelik yoğunlaşan saldırılarına yanıt olarak 1964 yılında Kıbrıs’a müdahale etme niyetini açıklamıştı.
Dönemin ABD Başkanı Lyndon B. Johnson, dönemin Başbakanı İsmet İnönü’ye bir mektup göndererek müdahaleden kaçınılmasını istedi ancak Türkiye, Kıbrıs konusunda tavizsiz tutumunu sürdürdü.
“Türkiye’ye minnettarız”
KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Türkiye’nin 29 Ekim’de 100’üncü yıl dönümünü kutlayacağını hatırlatarak, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün önderlik ettiği istiklal savaşı ve ardından gelen devrimin Kıbrıs Türklerini bağımsızlığa taşıdığını ve bunun, Kıbrıs Türklerinin kuruluşuna ilham kaynağı olacağını söyledi. kendi milleti. Başbakan Tatar, Türkiye’nin cumhuriyetin kuruluşundan bu yana sürekli olarak Kıbrıs Türklerine destek verdiğine dikkat çekerek, “Türkiye, 1923’ten bu yana Kıbrıs’taki çıkarlarından vazgeçmedi ve Kıbrıs Türklerini hiçbir zaman desteklemedi.” diye konuştu. Bir gün yeni bir dönemin başlayacağı ve yeniden Türkiye ile birlikte olacağımız umuduyla yaşadı.Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurucu ortakları olan Türkler, 1963’te bizi silah zoruyla tuttu. Kıbrıslı Türkler 1974’e kadar dokuz yıl direndiler. Kıbrıslı Türkler 1983 yılında KKTC ile birlikte kendi devletlerine kavuştular. “Türkiye’nin desteği olmasaydı bu başarıları elde edemezdik” dedi.
Sayın Tatar, Cumhuriyetin başlangıcından bu yana Türkiye’nin Kıbrıs Türklerini her alanda her zaman desteklediğini ve desteklediğini kaydederek, Türkiye’nin kendisi için yaptığı her şeyden dolayı minnettar olduğunu söyledi. Tatar, 15 Kasım’da Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100’üncü yılını kutlamanın yanı sıra, temmuz ayının KKTC’nin kuruluşunun 40’ıncı, Kıbrıs’taki Mutlu Barış Harekatı’nın da 50’nci yılını kutlayacağına dikkat çekti. 20’sinde Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılını kutlayacağız. Kıbrıslı Türkler de bu mutluluğu yaşıyor. Bu vesileyle şehitlerimize Allah’tan rahmet, gazilerimize şükranlarımızı ifade etmek istiyorum. “Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yılını tebrik ediyorum” dedi.