Elektronik Sigara Genleri Değiştiriyor

ABD’de meydana gelen ‘esrarengiz’ akciğer hastalıklarına bağlı ölümlerin ardından dünya gündemine oturan elektronik sigaraların Türkiye’de de satışı ve ülkeye sokulması yasak. Halen illegal yollardan temin edilebilen elektronik sigaralar konusunda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Amerika yolculuğu öncesi bir açıklama yaparak, nargile ve elektronik sigaranın da yasaklanacağını vurgulamıştı.

Sağlığa Evet Derneği Başkanı ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Elif Dağlı elektronik sigaranın bir sigara bıraktırma yöntemi olamayacağını söyledi ve çok daha tehlikeli olduğunu belirtti.

Prof. Dr. Dağlı, “Elektronik sigara çok ani ve hızlı bir harabiyet meydana getiriyor. Tütün sigaralarının bu harabiyeti daha uzun sürede yaptığı söylenebilir. Ama bunun ehven-i şeri yok, elektronik sigara da çok zararlı; tütünün her türlüsü çok zararlı. Nargilesi de zararlı, ısıtılmış tütün ürünü de zararlı. Elektronik sigara, sıvıların içine koyduğunuz maddeden başka bir maddeyi akciğere almanıza neden oluyor, çünkü içine konulan sıvılar ısınma ile kimyasal bir reaksiyona, tepkimeye giriyor ve farklı bir maddeye dönüyor. Akciğere giden madde, başında içine koyduğunuz maddeden farklı oluyor.  Bu maddeye akciğerin içindeki ince kılcal damarların üst yüzeyini döşeyen hücrelerin tahrip olmasına neden oluyor Akciğerin içinde ne kadar damar varsa tahrip olunca, akciğer kanlanamadığı için zaten işlevini yitiriyor” diye konuştu.

Türk Toraks Derneği Tütün Kontrol Çalışma Grubu’ndan Doç. Dr. Aslı Görek Dilektaşlı ise elektronik sigaralar içerisinde onlarca çeşit toksik madde olduğuna işaret ederek, “Yaklaşık 7 bin çeşit aromana da özellikle henüz başlamayan gençler için cazibe artıcı özellikte kullanılıyor.

Zararsız olduğu ileri sürülen bu aromaların hücre kültürü deneylerinde canlı organizmaların yapıtaşı olan hücreleri öldürücü özellikte olduğu ispatlandı. Bu sigaralar patlama, alev alma sonucu gelişen baş-boyun yaralanmaları, doku nakli gerektirecek düzeyde yüz, göz yanıkları, ağız travmaları, diş kırıklarına da yol açabiliyor. Hastalarda, göğüs ağrısı ve nefes darlığının yanı sıra ateş, ishal ve kusma gözlenmiş. Vakaların yüzde 94’ü hastaneye yatırılıyor, bunların da yüzde 62’si yoğun bakımda tedavi edilebiliyor” diye bilgi verdi.

Prof. Dr. Elif Dağlı, elektronik sigaraya bağlı akciğer hasarında yoğun bakım tedavisi gerektiğini vurgulayarak organdaki tahribat büyükse hastanın bazen ECMO adı verilen kalp-akciğer makinesine bağlanmak zorunda kalındığını belirtti. Bu hastaların da bir kısmının kurtarılamadığını söyleyen Prof. Dr. Dağlı, akciğer zedelenmesinin daha hafif olduğu vakalarda ise solunum cihazına bağlı olarak oksijen tedavisi ile baş edilmeye çalışıldığını, hasarın enfeksiyon veya bir mikroba bağlı değil zehir solumaya bağlı geliştiği için antibiyotik vb uygulamaların tedavide yerinin olmadığını vurguladı.

İster bireysel olarak çantanın içerisinde olsun, ister büyük kolilerle olsun, elektronik sigarayı ülkeye sokmanın ‘kaçakçılık’ olarak nitelendirilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Dağlı, şöyle devam etti:

“Kimse bunu kendi kullanımı veya başkasına satmak üzere Türkiye’ye sokmamalıdır. Bağımlılık yapan, hastalık yapan ve öldüren bir üründür. Ayrıca bir başka husus, bu ürünlerin içerisinde gıda katkıları koyuyorlar. Aromalar ve tatlandırıcılar. Aslında içilmeyecek bir şeyin, kaba nikotinin veya tütünün daha tatlandırılmış bir şekilde gençler tarafından kolay alınabilir olmasını sağlamak için konuyor bu katkı maddelerinin hepsi. Aslında mide bağırsak sisteminin kullanabileceği, işleyebileceği ürünlerdir bunlar. Akciğerin bu şekilde bir işlev yapması mümkün olmadığı için, akciğerde hasar meydana getiriyor.”

Sigaradan daha az zararlı” iddiasıyla son 10 yıldır dünyada ve ülkemizde salgın gibi yayılan elektronik sigara kullanımı, sadece solunum yollarına değil, hücre DNA’sına bile zarar veriyor. E-sigara kullanımının bin 219 farklı gende değişikliğe yol açtığının gösterildiğini anlatan Avrupa Solunum Derneği Bilimsel Komite Direktörlerinden Prof. Dr. Andrew Bush, evdeki e-sigara sıvılarını yanlışlıkla içtiği için 2-3 yaşındaki bebeklerde dahi e-sigaraya bağlı zehirlenmeler gördüklerini kaydetti. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Pelin Duru Çetinkaya ise sigara kullanımı gençlerde azalıyor gibi görünse de bu “yeni nesil tütün ürünlerine geçişle”, aslında şekil değiştirdiğini; endüstrinin yarattığı “zararsız” algısı nedeniyle de bu ürünlerde başlama yaşının 10-11’e kadar düştüğünü kaydetti.

Geçtiğimiz hafta Antalya’da gerçekleştirilen Türk Toraks Derneği’nin 27’nci Yıllık Kongresi’nde “Ergenlerde Büyük Tehdit! Yeni Nesil Tütün Ürünleri” başlıklı oturuma katılmak üzere Türkiye’ye gelen Avrupa Solunum Derneği Bilimsel Komite Üyesi ve İngiltere Imperial College Tıp Fakültesi, Ulusal Kalp Akciğer Enstitüsü’nden Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Andrew Bush ile Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı’ndan Doç. Dr. Pelin Duru Çetinkaya, Demirören Haber Ajansı’na açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Bush, ergenler, çocuklar, hatta hamileler arasında dahi kullanımı oldukça artan ve elektronik sigara, iqos, puff bar gibi farklı form ve adlarla piyasada satılan “alternatif” tütün ürünlerinin tehlikelerine dikkat çekti. Prof. Dr. Bush, evdeki e-sigara sıvılarını içme sonucu 2-3 yaşındaki bebeklerde dahi e-sigara zehirlenmelerine rastladıklarını kaydetti. Gerçekleştirilen bilimsel oturumda, endüstrinin esrar dahi içeren bazı ürünleri artık “astımlı hastaların kullandığı inhaler (fısfıs)” formunda satışa sunduğuna da dikkat çekildi.