Nükleer Oyunlar: ABD’den İran’a 30 Milyar Dolarlık Şaşırtıcı Teklif!

Orta Doğu’da diplomasi sahnesine bomba gibi düşen bir iddia, Washington ile Tahran arasında yeni bir perdenin aralandığını gösteriyor. ABD medyasının aktardığına göre, Başkan Donald Trump yönetimi, kısa süre önce yaşanan sıcak çatışmaların ardından İran’ı yeniden nükleer müzakere masasına çekmek amacıyla 30 milyar dolarlık bir “sivil nükleer yardım” planını gündemine aldı.

Bu devasa yardım planı, 12 gün süren ABD-İran savaşının ardından gelen ateşkesi izleyen günlerde gündeme geldi. CNN’in diplomasi muhabirlerinin özel kaynaklara dayandırdığı habere göre, Beyaz Saray’da yapılan gizli toplantılarda, İran’a uranyum zenginleştirme içermeyen, sadece enerji üretimine odaklı yeni bir sivil nükleer program için mali yardım yapılması değerlendirildi.

Masada Ne Var? 20-30 Milyar Dolar ve Arap Ortaklar

Söz konusu yardımın doğrudan ABD bütçesinden değil, Körfez’deki Arap müttefikler üzerinden sağlanması planlanıyor. İsrail-İran hattında gerilimi azaltma hedefi taşıyan bu girişim, Trump yönetiminin bir yandan sert güçle gözdağı verip diğer yandan diplomatik zemini sağlamlaştırma stratejisiyle örtüşüyor.

Kaynaklara göre bu planın mimarlarından biri Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff. İddiaya göre Witkoff, BAE, Suudi Arabistan ve Kuveyt temsilcileriyle bir araya gelerek, İran’a yönelik “ekonomik teşvik paketi” formülünü detaylandırdı.

Sadece Yardım Değil: Yaptırımlar Masada, Dondurulan Hesaplar Gündemde

30 milyar dolarlık yardım paketi, sadece nükleer tesislerle sınırlı değil. Ayrıca:

• İran’a yönelik bazı ekonomik yaptırımların askıya alınması,
• Yabancı bankalarda dondurulan yaklaşık 6 milyar dolarlık İran fonlarının serbest bırakılması da masada.

Bu adımların amacı ise İran’ı uranyum zenginleştirme faaliyetlerinden uzak tutmak, nükleer bomba yoluna yeniden girmesini engellemek ve Washington’un bölgedeki müttefiklerini rahatlatmak.

Tahran Ne Diyor? Sessizlikte Derinlik Var

İran tarafı şu ana kadar bu iddialara ilişkin resmi bir açıklama yapmadı. Ancak İran basınında yer alan bazı analizlerde, Tahran’ın Batı ile yeni bir anlaşmaya açık olduğu fakat onur kırıcı koşullara kapalı durduğu ifade ediliyor.

Rejim içinde bu tür pazarlıklara sıcak bakmayan sertlik yanlıları olduğu bilinirken, ekonomik krizle boğuşan halkın giderek artan baskısı, rejimi dışa açılmaya zorlayan bir unsur olarak değerlendiriliyor.

“Yeni Bir JCPOA mı Geliyor?”

2025’in bu kritik yaz aylarında yaşanan gelişmeler, uzmanlara göre 2015’te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı’nın (JCPOA) yeniden canlandırılmasının ya da yepyeni bir çerçeveyle ikame edilmesinin mümkün olduğunu gösteriyor.

Siyaset bilimci Dr. Harold Fincher, “Bu tür diplomatik hamleler, yalnızca İran’ı değil, Çin ve Rusya gibi aktörleri de yakından ilgilendiriyor. Eğer bu iddialar doğruysa, Trump çok riskli ama potansiyel olarak sonuç alıcı bir oyunun peşinde,” yorumunda bulundu.

Diplomasi mi, Şantaj mı?

Bu “nükleer oyun”, yalnızca İran-ABD hattını değil, Orta Doğu’daki güç dengelerini de temelden etkileyebilir. Yardım adı altında verilen her teklifin arkasında bir siyasi niyet ve stratejik hesap olduğu kesin.

Gerçek şu ki: Nükleer silahlar sahadan silinirken, nükleer pazarlıklar masada yeniden yükseliyor. İran kabul eder mi, ABD ne kadar taviz verir, zaman gösterecek.