Trump’tan Nükleer Pazarlık ve Siyasi Şov! İşte Detaylar

İsrail’in İran’a yönelik askeri saldırılarıyla başlayan, ardından ABD’nin doğrudan müdahil olduğu çatışmalar 24 Haziran’da varılan ateşkesle geçici olarak duruldu. Ateşkesin ikinci gününde gelen açıklamalar, bölgedeki gerilimin tamamen sona ermesinden ziyade daha uzun vadeli bir barış anlaşmasının ve İran’ın nükleer programına ilişkin yeni müzakerelerin başlayacağı sinyallerini verdi.

ABD Başkanı Donald Trump, NATO zirvesine katılmak üzere bulunduğu Hollanda’nın Lahey kentinde, ateşkesin ardından dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Trump, İran ile ABD yetkililerinin önümüzdeki hafta Tahran’da İran’ın nükleer programıyla ilgili müzakereler yapmak üzere bir araya geleceğini duyurdu. Başkan Trump, bu görüşmelerde İran’ın nükleer tesislerinin büyük oranda ABD saldırılarıyla yok edildiğini ve programın kısıtlanması konusunda karşılıklı bir anlaşmaya varılabileceğini savundu.

Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff da CNBC’ye verdiği röportajda, İran’ın uranyum zenginleştirme ve nükleer silah üretmesinin ABD için kırmızı çizgiler olduğunu vurguladı. Witkoff, “Nükleer silahlanmaya izin veremeyiz, bu tüm bölgeyi istikrarsızlaştırır. O zaman herkes bir bombaya sahip olmak isteyecek ve bu mümkün değil” ifadelerini kullandı. ABD’nin bölgedeki en stratejik müttefiki İsrail’in savunmasında büyük katkı sağladığı tahmin edilen yaklaşık 90 nükleer savaş başlığına rağmen, İran’ın nükleer silah geliştirmesine kesinlikle karşı olduklarını yineledi.

Trump, görüşmelerin devam etmesine rağmen İran doğalgazının satışına uygulanan kısıtlamaların sürdürüleceğini, ambargolarla uygulanan baskının gevşetilmeyeceğini açıkça ifade etti. “Ülkeyi yeniden rayına oturtmak için paraya ihtiyaçları olacak, biz de bunun gerçekleşmesini görmek istiyoruz” diyerek, müzakerelerde istedikleri sonucu almak için ambargoların bir baskı aracı olarak kullanılacağını net bir şekilde ortaya koydu.

İran Hava Sahası Kısmen Açıldı, Hayat Yavaş Yavaş Normalleşiyor

Ateşkesin yürürlüğe girmesinin hemen ardından iki taraf arasında çeşitli drone saldırısı haberleri gelse de, ikinci gün itibarıyla İran ve İsrail’de hayatın yavaş yavaş normale döndüğü gözlemlendi. İran, ülkenin doğusunda hava sahasını uluslararası ve iç sivil uçuşlara açtı. Resmi haber ajansı IRNA, çatışmalar sırasında hedef alınan Meşhed Havalimanı’nın da aralarında olduğu birçok havalimanının tekrar hizmet vermeye başladığını duyurdu. Ancak başkent Tahran’daki havalimanlarının hala kapalı olduğu bildiriliyor.

Trump’tan Netanyahu’ya Destek: Yargı Sürecinde ‘Affet’ Çağrısı

Savaş ve barış müzakereleri ile gündemi meşgul eden Trump, bir yandan da İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya yönelik siyasi destek açıklamaları yaptı. Netanyahu, yolsuzluk, rüşvet ve görevi kötüye kullanma suçlamalarıyla ilgili olarak önümüzdeki hafta hâkim karşısına çıkacak. Bu kapsamda Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımlarda İsrail’i ABD’nin kurtardığını belirterek “ABD şimdi de Netanyahu’yu kurtaracak” dedi ve İsrail hükümetinden Netanyahu’nun hemen affedilmesi veya dava sürecinin iptal edilmesi çağrısında bulundu.

ABD Başkanı’nın İsrail yargısına yönelik bu taleplerinin yasal bir karşılığı bulunmuyor ancak İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog’un Netanyahu’yu affedebileceği gündemde. Herzog daha önce böyle bir affın şu an için masada olmadığını açıklamıştı.

Trump, Netanyahu’nun İsrail devleti için çok büyük hizmetleri olduğunu vurgulayarak onu “büyük bir kahraman” olarak nitelendirdi. Netanyahu’nun yargılandığı davayı ise “cadı avı” olarak tanımladı. Trump, daha önce kendisinin de karşı karşıya kaldığı bazı davaları siyasi davalar olarak nitelendirerek aynı söylemi kullanmıştı. Netanyahu da hakkındaki soruşturmaların siyasi arka planının olduğunu savunuyor.

Netanyahu’nun 2019 yılında başlayan yolsuzluk, rüşvet ve görevi kötüye kullanma suçlamaları ile başlayan soruşturmalar, 2020 yılında dava sürecine dönüşmüştü. O tarihten beri görevdeyken yargılanan ilk İsrail lideri olarak tarihe geçti.

İsrail ve İran arasındaki savaşın ardından gelen ateşkes, bölgede yeni bir dönemin kapısını aralıyor. ABD’nin önderliğinde İran ile nükleer programı konusunda yeni müzakereler başlayacak ve ambargolar devam edecek. Bu süreçte, ABD Başkanı Trump hem bölgesel istikrar için diplomasi yürütüyor hem de İsrail Başbakanı Netanyahu’ya siyasi destek veriyor. Bu karmaşık denklem, Ortadoğu’nun yakın gelecekteki siyasi haritasını şekillendirecek önemli gelişmelerin işareti olarak görülüyor.